Internet of Things (IoT) – internet vạn vật, là một kỷ nguyên kết nối mới khi mọi thứ đều có khả năng kết nối internet, mọi thiết bị đều hoạt động và kết nối với nhau một cách thông minh, và chính quyền, doanh nghiệp, cá nhân có thể giám sát, điều khiển chúng từ xa qua internet chỉ bằng thiết bị di động. Đặc biệt trong bối cảnh mạng 5G đã đi vào cuộc sống thì IoT như có thêm một lực đẩy để phát triển mạnh mẽ. Bài viết này sẽ trình bày mô hình tổng quan của mạng gia đình có nhiều thiết bị IoT trong bối cảnh nhà thông minh phát triển mạnh mẽ như hiện nay.
Nhu cầu của công dân hiện đại là được sống trong ngôi nhà của mình với tất cả thiết bị điện tử trong nhà đều thông minh, có thể tương tác với chủ nhân của nó, đồng thời điều khiển được từ xa qua internet. Chỉ bằng một chiếc điện thoại hoặc máy tính bảng, trên cùng một giao diện, chúng ta có thể xem được mọi ngóc ngách ngôi nhà qua camera, nhận cảnh báo tự động khi có xâm nhập trái phép vào ngôi nhà qua bất cứ đâu, xem trong tủ lạnh có còn đồ ăn gì không trước khi về nhà, mở cửa cho một người bạn đang đứng trước chuông cửa, bật điều hòa nhiệt độ trước khi về nhà 30 phút, tắt một bóng đèn bằng giọng nói, và các tính năng khác như tự động mở cửa khi xảy ra cháy, tự động kéo rèm cửa đón bình minh lúc 5h, trợ lý ảo nhắc việc qua gương thông minh và âm thanh lúc đang đánh răng buổi sáng, phát một bài nhạc lãng mạn khi nhận thấy hai vợ chồng cùng ở trong phòng ngủ lúc 21h, một robot có thể nhận dạng người thân, bạn bè, mời một ly cà phê vào giao tiếp với họ.
Việc tích hợp những chức năng đó yêu cầu chúng ta có hạ tầng mạng phức tạp hơn một chút để đáp ứng lưu lượng và tính liên tục của kết nối, đồng thời đảm bảo được an toàn vì các giải pháp tương đối mới thường ít được chú trọng về bảo mật dẫn tới nhiều hệ lụy không đáng có.
Mô hình mạng
 |
| Hình 1: Mô hình mạng IoT gia đình |
Kết nối WAN:
Với yêu cầu cao về tính sẵn sàng của hệ thống mạng, chúng ta cần sử dụng 2 đường truyền internet từ 2 nhà mạng khác nhau.
Số lượng kết nối internet tương đối lớn, vì vậy router là một thiết bị chịu tải cao, có chức năng cân bằng tải thay thế cho router nhà mạng.
Để đảm bảo bảo mật cho hệ thống, router sẽ bật các tính năng tường lửa, nếu tối ưu hơn thì nên sử dụng các loại router kiêm tường lửa open source mạnh mẽ như Pfsense.
Kết nối LAN:
Mạng nội bộ sẽ phân tách 2 luồng kết nối, một cho các thiết bị IoT và một cho các thiết bị cá nhân hoặc công việc.
Nên có 02 switch cho hai loại kết nối riêng biệt kể trên.
Mạng sử dụng cả kết nối có dây và không dây cho các nhu cầu khác nhau. Các thiết bị phát sóng Wifi hẳn nhiên là phải hỗ trợ tần số 5Ghz tốc độ cao.
Thiết bị phục vụ công việc:
Thiết bị lưu trữ NAS dùng để lưu trữ dữ liệu cho gia đình là không thể thiếu, bao gồm đồng bộ, sao lưu dữ liệu quan trọng cho công việc từ máy tính và điện thoại cá nhân, lưu trữ các hình ảnh và video clip của gia đình, và các tài liệu khác. NAS cũng có thể dùng để làm media server, phục vụ cho nhu cầu nghe nhạc và xem phim nội bộ trong gia đình bằng cách kết nối từ TV, laptop, PC, mobile đến NAS duyệt và xem. Tôi có lời khuyên nên sử dụng NAS Sysnology vì hãng này có phần mềm rất tốt, đồng thời chọn model có tối thiểu 2 khay ổ cứng hỗ trợ RAID để thiết lập RAID 1 đảm bảo an toàn dữ liệu. NAS cũng có đặc điểm là giá không thấp, nên chúng ta vẫn ít thấy trong các hộ gia đình nhỏ. Với model rẻ nhất chỉ có 1 ổ cứng giá cũng gần đến 5 triệu, với model 2 ổ cứng giá gần 10 triệu, trong khi đó các gia đình nhỏ thì nhu cầu có thêm một laptop hoặc PC là lớn hơn nhiều so với NAS.
Máy in là thiết bị quan trọng và phổ biến hơn NAS trong trường hợp này, nhu cầu về in ấn để chủ động trong công việc là khá nhiều.
Bảo mật
IoT là thuật ngữ bắt đầu từ (khoảng) năm 2009, với số lượng được cho là 24 tỉ thiết bị IoT vào năm 2020 này, đây là mục tiêu mà hacker không thể không nhắm tới. Theo số liệu từ hãng công nghệ Palo Alto (1), 98% lưu lượng dữ liệu IoT không được mã hóa, 57% thiết bị IoT dễ bị tấn công với mức độ nghiêm trọng trung bình hoặc cao. Rất nhiều hãng sản xuất thiết bị IoT gia nhập thị trường béo bở này mà không đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về bảo mật. Người sử dụng và các đơn bị triển khai cũng thường lơ là công tác bảo mật, đơn cử như việc để mật khẩu mặc định hoặc đặt mật khẩu yếu. Nhận thức về an toàn thông tin là yếu tố cực kỳ quan trọng. Các rủi ro khi lắp đặt camera giám sát xuất hiện thường xuyên nhưng vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Chúng ta không thể nào ngủ yên được khi có kẻ khác đang điều khiển căn nhà của mình chỉ bằng internet.
Vì vậy, viethoangit.com khuyến cáo:
Nhận thức được các rủi ro an ninh thông tin
Điều đầu tiên là tất cả chúng ta cần nhận thức được có mối de dọa lớn về mặt bảo mật, hậu quả thường nghiêm trọng hơn mọi người tưởng tượng, không nên mất bò mới lo làm chuồng.
Chọn lựa đơn vị uy tín để tư vấn và triển khai
Các kiến thức chuyên ngành ở bất cứ lĩnh vực nào cũng đều vượt quá phạm vi hiểu biết của chúng ta, vì vậy lựa chọn đơn vị uy tín để tư vấn và triển khai là đã giảm bớt được rất nhiều sai lầm không đáng có.
Đồng thời yêu cầu đơn vị triển khai làm tài liệu hướng dẫn đầy đủ, có hợp đồng và cam kết bảo mật rõ ràng nếu nhu cầu an ninh cao.
Một giải pháp đơn giản là giám sát các thiết bị mạng của nhà bạn, bằng việc cài đặt phần mềm giám sát trên thiết bị NAS để phát hiện dấu hiệu bị tấn công thông qua lưu lượng mạng tăng đột ngột, điều này các đơn vị chuyên nghiệp sẽ làm cho bạn mà không quá khó khăn.
Chất lượng đi kèm với mức giá
Không có thứ gì vừa rẻ vừa tốt, nếu quá lăn tăn về giá thì chúng ta đã thỏa hiệp với chất lượng thấp. Vì vậy, việc chọn thương hiệu, mặt hàng tốt với giá cả phải chăng là ưu tiên hàng đầu, không nên tìm kiếm giải pháp rẻ nhất. Các bên bán hàng sẽ cho bạn bất cứ mức giá nào bạn muốn, nhưng chất lượng bên trong bạn không thể kiểm chứng được.
Chú thích:
(1) https://unit42.paloaltonetworks.com/iot-threat-report-2020/
Nguồn: viethoangit.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét